Nasza oferta:
OdkomarzanieWałbrzych, Legnica, Jelenia Góra, Świdnica, Świebodzice i okolice

Komary

Krwiopijne komary i meszki zakłócają nam każdy wiosenny i letni wypoczynek, gdyż kłują, aby pobrać kroplę krwi. Komary potrafią być bardzo uciążliwe i każdy marzy latem o skutecznej metodzie ich niszczenia.

W Polsce występuje 47 gatunków komara z 3490 znanych dziś na świecie, z czego do najpospolitszych komarów należą: komar brzęczący (Culex pipiens) i komar widliszek (Anopheles maculipennis).

Widliszki zachowują się inaczej niż pozostałe gat. komarów – przylatują do mieszkań i w ciągu dnia są niewidoczne ( nawet specjalnie ich szukając mamy trudności w ich dostrzeżeniu). Za to w nocy podstępnie atakują śpiących. A robią to tak, że wcale ich nie słychać bowiem ich lot jest inny niż komarów z pozostałych rodzajów. Widliszki latają po linii łamanej , wobec tego słychać tylko krótkie pobrzękiwanie dochodzące coraz to z innej strony. Komary zaliczane do pozostałych rodzajów latają po linii ciągłej i brzęczenie ich słychać coraz lepiej, w miarę jak nadlatują.

W warunkach naszej strefy klimatycznej formy dojrzałe większości gatunków występują wyłącznie w ciepłym okresie roku , zimę przetrzymują tylko ich jaja.

U niektórych gatunków takich jak w/w Culex i Anopheles zimują zapłodnione samice. Samice żyją od 20 dni do 6 m-cy w przypadku samic zimujących. Samce żyją krótko – kilka dni.

Dojrzałe postacie komarów są bardzo wrażliwe na wysychanie, dlatego w ciągu dnia chronią się w siedliskach wilgotnych, zacienionych i zacisznych.

Wszystkie dorosłe komary żywią się pokarmem płynnym, głównie nektarem kwiatów. Krew pobierają tylko samice, gdyż jest im ona niezbędna do produkcji zdolnych do rozwoju jaj.

Komary są owadami o przeobrażeniu zupełnym, obejmującym ruchliwą , żarłoczną larwę oraz równie ruchliwą ale nie pobierającą pokarmu poczwarkę. Samica komara która opuściła poczwarkę przez jakiś czas odpoczywa na roślinach lub w dziuplach drzew. Po stwardnieniu chityny i wyprostowaniu skrzydeł następuje tzw. rojenie gdzie samice zostają zapłodnione przez samce. Do kopulacji w przypadku gatunku Culex pipiens dochodzi ok. 48 godzin po opuszczeniu poczwarki. Po kopulacji samce najczęściej giną, a samice wylatują na poszukiwanie żywiciela w odległości od kilkuset metrów od miejsca lęgu ( Anopheles maculipennis) do nawet 30 km (w przypadku gatunku Culex pipiens).

Samice atakują żywicieli głównie wieczorem i wczesnym rankiem, aczkolwiek w sprzyjających warunkach mikroklimatycznych, jak duża wilgotność, osłonięcie od wiatru i małe nasłonecznienie mogą wykazywać wysoką agresywność również w godzinach południowych. Samice wabi głównie kwas mlekowy potu i dwutlenek węgla. Wysysając krew samica wydziela feromon, który wabi inne samice. Im więcej samic żeruje tym więcej przylatuje nowych.

Larwy komarów rozwijają się najczęściej w rozmaitych , nawet krótkotrwałych naturalnych zbiornikach wodnych ( rozlewiskach, kałużach, rowach przydrożnych, wśród szuwarów jezior i stawów itp., a nawet wypełnionych wodą dziuplach drzew liściastych) Są jednak i takie gatunki które mogą lęgnąć się w zbiornikach sztucznych takich jak sadzawki, beczki na wodę w ogródkach, wypełnionych wodą wazonach na cmentarzach, puszkach po konserwach, lub np. zużytych oponach samochodowych itd. Samice komarów są bardzo płodne i w zależności od gatunku w trakcie swojego życia mogą złożyć nawet do 2100 jaj.

Rozwój larw komarów w środowisku zależy od temperatury i trwa od ok 35 dni przy temp 7-10° C nawet do 3 dni przy temp. ok 20-25° C.

Epidemiologiczne znaczenie komarów

Komary pobierając krew, wpuszczają do tkanek żywiciela wydzielinę gruczołów ślinowych, która u osobników wrażliwych wywołuje rekcję alergiczną (obrzęk i świąd) co stanowi główna przyczynę ich dokuczliwości .

W Polsce stwierdzono samice Anopheles spp., Aedes spp. oraz Culex spp. zakażone krętkami Borrelia burgdorferi – bakteriami wywołującymi boreliozę z Lyme, chorobę przenoszoną przez kleszcze. Komary z gatunku Anopheles są zdolne do przenoszenia zarodźca malarii ( Plasmodium ), czynnika etiologicznego zimnicy.

Zagrożenia i zwalczanie kleszczy

Najbardziej znanymi gatunkami kleszczy niosących zagrożenie dla ludzi i zwierząt domowych jest niewątpliwie kleszcz pastwiskowy (Ixodes ricinus) i kleszcz łąkowy (Dermacentor reticulatus).

Kleszcz pospolity, pastwiskowy(Ixodes ricinus)

Gatunek pajęczaka z rodziny kleszczowatych. Kleszcze barwy czerwonobrunatnej, długości do 2,6 mm (samce) i do 3,5 mm (samice). Samice po nassaniu się krwi mogą osiągnąć do około 11 mm długości. Samice kleszczy składają ok. 3500 jaj na roślinach, z których po upływie około 30 dni wykluwają się sześcionożne larwy. Larwy atakują zwykle drobne ssaki lub gady, ale także mogą atakować dużych zwierzętach i ludzi, z których po pobraniu krwi odpadają, by po kolejnych 3-4 tygodniach przekształcić się w 8-nożne nimfy. Nimfy atakują najczęściej ssaki takie jak króliki lub zające ale również i ludzi, pobierają z nich krew przez około 1 tydzień. Po ich opuszczeniu wpadają w stan spoczynku, który trwa 8-12 tygodni i przekształcają się w postać dojrzałą, która atakuje duże zwierzęta i ludzi. Żyje głównie w lasach, na paprociach, roślinach leśnych. Atakuje liczne ssaki, ptaki i człowieka. Dorosłe samce nie pobierają krwi. Ssąca samica pobierając krew może zwiększyć swoją masę do 200 razy. Może przenosić takie choroby jak: boreliozę, kleszczowe zapalenie mózgu, rzadziej tularemię, anaplazmozę, babeszjozę.

Kleszcz łąkowy(Dermacentor reticulatus)

Ciało tego pajęczaka jest owalne, grzbieto-brzusznie spłaszczone. Występuje tu dymorfizm płciowy. Samica jest mniejsza od samca (odwrotnie niż u kleszcza pastwiskowego, gdzie samica jest większa od samca) i osiąga jakieś 3-3,5 mm, podczas gdy samiec może dorastać do 4-4,5 mm. U kleszczy mamy do czynienia z trzema stadiami rozwoju: larwą, nimfą oraz imago, czyli dorosłym osobnikiem. W każdym z tym stadiów, kleszcz musi przynajmniej raz wypić krew, by mógł się dalej rozwijać. Larwy oraz nimfy kleszczy łąkowych można spotkać niemal wyłącznie w norach małych ssaków, głównie gryzoni i ssaków owadożernych, bowiem to właśnie na tych zwierzętach pasożytują . Po niezbędnym żerowaniu, larwa przechodzi linienie i staje się – mającą nieco ponad 1 mm – nimfą. Dopiero postać dorosła żeruje na dużych zwierzętach i ludziach. Kleszcze najczęściej występują na nieużytkach oraz łąkach znajdujących się w granicach administracyjnych miast, rzadziej natomiast wybierają lasy. Kleszcze te przystosowały się do zasiedlania suchych i silnie nasłonecznionych miejsc (co jest zmianą w ich trybie życia, gdyż kleszcze te, w miejscach pierwotnego występowania, związane są z terenami wilgotnymi, często wręcz podmokłymi. Mogą to być np. sady, łąki, wszelkiego rodzaju nieużytki, ale także pasy zieleni położone blisko licznie uczęszczanych chodników i ulic. Gdy nadchodzi zima, kleszcze zapadają w stan diapauzy, ukryte pod liśćmi lub w ściółce leśnej, gdzie temperatura oscyluje w granicach 0°C a wilgotność względna wynosi 90%.Warunki te są więc na tyle dobre, że kleszcze bez większych trudności dają radę przeżyć, nawet jeśli panują srogie mrozy. W marcu/kwietniu gdy temperatura gleby przekracza 5-7°C, kleszcze budzą się z zimowego snu. Kleszcz zaczyna polowanie wspinając się na roślinę, by móc się zaczaić, na spodniej stronie liścia lub też źdźbła trawy. Dorosłe kleszcze najchętniej wybierają wysokie rośliny oraz krzewy, takie do wysokości 1,5 m. W trakcie polowania dla tych roztoczy, największe znaczenie ma tzw. narząd Hallera, będący dla nich narządem węchu. Narząd ten, jest szczególnie wrażliwy na ciepło i dwutlenek węgla wydychany przez żywicieli. Gdy kleszcz rozpozna żywiciela, a ten na dodatek znajdzie się odpowiednio blisko, kleszcz wpełza na niego. Po ulokowaniu w odpowiednim dla siebie miejscu wbija się w ciało, kleszcz zaczyna ssać krew. Dorosła samica, może być przyczepiona do swego żywiciela nawet przez 11 dni. Przez ten czas wysysają około 4ml krwi, zwiększając swoją objętość aż dwieście razy. W przypadku kleszcza łąkowego, samce również mogą pić krew ale tylko po to, by zaspokoić swój głód, a nie tak jak samiczka, która potrzebuje krwi do wytworzenia jajeczek. Samce żerują przez to krócej, więc i ryzyko zakażenia jest stosunkowo niewielkie. Picie dużych ilości krwi, uniemożliwia samcom pokrywający całe ich ciała, twardy pancerz, który nie jest tak elastyczny, jak u samicy, przez co nie może pęcznieć tak jak one. Gdy jest już po wszystkim, samica kleszcza odczepia się od żywiciela i napęczniała spada na jakieś podłoże. Najlepiej dla niej, kiedy jest nim podłoże naturalne, jakiś trawnik, ściółka leśna, czy coś w tym rodzaju. Samica składa jajeczka tuż po zapłodnieniu jej przez samczyka. Samce giną. Jedna samiczka kleszcza łąkowego, jest wstanie złożyć od 3000 do nawet 6000 tyś jaj. Kleszcze łąkowe aktywne są od marca do listopada. W stan diapauzy zaczynają zapadać tuż przed zimą, gdy temperatura staje się niższa niż 5-7°C. Choroby przenoszone przez kleszcza łąkowego to: borelioza, KZM (kleszczowe zapalenie opon mózgowych), gorączka Q, anaplazmoza, tulermia, babeszjoza.